Aspect ratio: welke beeldverhouding kies je?

Christel  de Wolff 6782
Aspect ratio? Misschien heb je wel een idee van wat het is en waarom het belangrijk zou zijn voor fotografie, maar kun je er niet helemaal de vinger op leggen. Leer dan hoe je de aspect ratio helemaal naar je hand kunt zetten.

Aspect ratio is de verhouding tussen de lange zijde en de korte zijde van een beeld. Veelgebruikte aspect ratio’s, beeldverhoudingen, zijn 2:3, 3:4, 16:9 en natuurlijk 1:1. De meest gangbare aspect ratio voor DSLR-camera’s is 2:3. Dit formaat is gebaseerd op de analoge 35mm filmrolletjes waarbij negatieven 24mm bij 36mm zijn. Er is in de beeldverhouding geen verschil in APS-C of full frame sensors. De één is 22,5 bij 15mm en de ander 36 bij 24mm. Dit is een verschil in oppervlakte, maar de verhouding tussen de twee maten blijft hetzelfde.

Door de verhouding tussen de twee zijdes van je foto te veranderen, kun je het gevoel van je foto veranderen. Neem een foto van een landschap bijvoorbeeld. Als je die breedbeeld presenteert, bijvoorbeeld 16:9, dan benadruk je het weidse gevoel van het landschap dat je hebt gefotografeerd. Nog een stukje extremer wordt het als je kiest voor een panorama.

En als je een flatgebouw in de hoogte fotografeert, werkt deze beter in portretstand en met een verhouding 1:2 dan bijvoorbeeld 4:5. Die laatste is in verhouding een stuk breder.

Gevoel van tijd door de beeldverhouding

In films doet de aspect ratio nog iets anders. In vroegere tijden waren de televisietoestellen nog geen breedbeeld en als een filmdirector er nu voor kiest om de aspect ratio van 4:3 aan te houden, geeft dat de film meteen een  gevoel van nostalgie. Soms wordt er in een film zelfs gebruik gemaakt van meerdere aspect ratio’s om het verschil in tijd aan te duiden. Bekijk onderstaande video om een idee te krijgen hoe belangrijk aspect ratio is voor het gevoel van tijd dat de filmmakers willen neerzetten.

Vooraf aspect ratio bepalen of later uitsnijden?

In sommige camera’s kun je voordat je gaat fotograferen al een keuze maken voor de aspect ratio. Dit heeft als voordeel dat je meteen kunt zien hoe de foto eruit gaat zien. Een nadeel is dat je er achteraf niet een stukje bij kunt snijden als je er toch achter komt dat de compositie iets krapper op de rand is, dan je misschien had gewild. Komt dit vaak voor, kies er dan voor om de beeldverhouding in de nabewerking aan te passen. Je kunt de foto dan croppen hoe je zelf wilt, in het formaat wat voor jou het beste werkt.

Ga bewust om met aspect ratio

Het is aan te raden om bewust om te gaan met de beeldverhoudingen in je foto. Werk je bijvoorbeeld wel eens in opdracht? Vraag de klant dan van te voren wat ze met de foto’s gaan doen. Zo kun je niet alleen bepalen of je je foto’s liggend of staand maakt, maar ook in welke aspect ratio je ze aanleveren zal.

Lees ook: Verschillende stappen in het fotografieproces, welke vind jij het leukste?

afbeelding van Christel de Wolff

Christel  de Wolff | Redacteur

Bekijk alle artikelen van Christel