Lichtstrepen maken met lange sluitertijd

Amy Schutte 3554
We kennen allemaal de foto’s van een druk kruispunt in het donker, waar de auto’s lichtstrepen, of lichtsporen, achterlaten. Hoe doe je dat?

Lichtstrepen geven een bijzonder, dynamisch effect aan je foto. Het is niet moeilijk om dit soort foto’s te maken, en je kunt ze meestal gewoon direct met de camera zelf maken. Het is dus niet perse een effect dat in de nabewerking gemaakt wordt. Het sleutelwoord is sluitertijd. We leggen je uit hoe het zit.

Benodigdheden

Uiteraard heb je een camera nodig, één waarbij je handmatig de sluitertijd kunt instellen. Wat voor objectief je gebruikt, ligt aan het soort foto dat je wil nemen. Voor een groot kruispunt zul je wellicht een groothoek willen gebruiken, afhankelijk van je eigen standpunt. Voor de lichtstrepen maakt het niet uit welk objectief je kiest.
Verder heb je een statief nodig. Heb je deze niet? Dan kun je wellicht uit de voeten met iets anders om de camera stevig op te plaatsen, zoals een tafel. Maar lichtsporen kun je niet vanuit de hand fotograferen. Daarnaast is een afstandsbediening handig, maar door de timer te gebruiken kun je ook zonder. De beweging van je hand, op het moment dat je de ontspanknop indrukt, zou anders bewegingsonscherpte kunnen veroorzaken. Verder blokkeert een lenskap eventuele lichtvervuiling (bijvoorbeeld van de ruimte waarin jij je bevindt).

Instellingen

Lichtstrepen worden veroorzaakt doordat de sluiter lang open staat en het onderwerp (vaak een auto) in hoge snelheid beweegt. De lichten van het voertuig maken strepen in de donkere omgeving. Omdat de omstandigheden elke keer anders zijn, en de instellingen per objectief verschillen, is er geen kant en klare formule om lichtsporen te fotograferen. Je zult het zelf moeten uitproberen. Heel grof genomen zou je kunnen beginnen bij een diafragma opening ergens in het midden (bijvoorbeeld f/8 of f/10), met een sluitertijd van tussen de 10 en 20 seconden. Daarna kun je de instellingen aanpassen. Je kunt dit doen door de camera volledig op handmatig te zetten, of op sluiterprioriteit. In het laatste geval zul je waarschijnlijk wat belichtingscompensatie moeten doen, want anders zet de camera de ISO wellicht te hoog. Het uiteindelijke resultaat wil je immers graag vrij donker hebben, in elk geval donkerder dan de gemiddelde 18% grijswaarde waarop de camera standaard geprogrammeerd is.
Probeer te beginnen met een zo laag mogelijke ISO waarde, om ruis tegen te gaan. Fotografeer in RAW om de meeste mogelijkheden te hebben voor de nabewerking en zet je focus op handmatig. Zo voorkom je dat de autofocus tussendoor gaat zoeken, iets wat in slechte lichtomstandigheden regelmatig gebeurt.

Interessante foto met lichtstrepen

Natuurlijk gaat het niet alleen om de instellingen. Om je foto interessant te maken, moet je ook aandacht aan de andere elementen van een goede foto geven. Zoek een goed standpunt, waarbij je van tevoren het eindresultaat visualiseert. Wil je bijvoorbeeld lichtsporen over de hele breedte van een foto, of wordt het slechts een klein deel van de compositie. Kijk naar omgevingslicht: zijn er veel lantaarnpalen, of gebouwen die licht afgeven? Door de lange sluitertijd, waarbij de sensor langer openstaat voor licht, worden deze lichtbronnen extra helder in de foto. Wellicht doet dit het effect van de strepen teniet.
Denk ook na over je standpunt. Vanuit een hoog gebouw kun je een mooi overzicht maken, maar  wellicht is laag bij de grond ook juist interessant.

Lichtsporen fotograferen is een kwestie van uitproberen. Een beetje spelen met instellingen, maar je zult zien dat het dan snel lukt. Leuk om mee te experimenteren!


 

afbeelding van Amy Schutte

Amy Schutte | Redacteur

Bekijk alle artikelen van Amy