‘Nikon doet al dertig jaar wat het moet doen, gewoon werken’
Frits de Beer filmde New York op een geheel eigen manier ‘Ik begon als fotograaf, maar ben vooral een verhalenverteller’
Bekijk de video van Frits de Beer hier
De liefde voor fotografie begon voor Frits met de liefde voor muziek. ‘Toen Abraham Laborial, een waanzinnige bassist, naar Nederland kwam, vroeg ik aan een vriend of ik zijn camera kon lenen. Met maar liefst twee filmpjes van 36 opnamen met 1600 ISO voelde ik me een koning.’ Omdat Frits zelf ook muziek maakt, kon hij zich inleven in de muzikanten op het podium. ‘Ik wist precies waar de ogenblikken zouden komen, kijkend naar de andere bandleden. Communicatie is alles voor me en dat zag ik terug in de ogen van de muzikanten.’
Dit avontuur bleef niet onopgemerkt. Frits stuurde zijn foto’s naar een magazine en die waren meteen enthousiast. Zo begon het fotografie-avontuur van de jonge muzikant in de concertfotografie. ‘Ik ging op zoek naar een goede camera en het sprak met destijds enorm aan dat alle objectieven van Nikon, zowel nieuw als oud, pasten op dezelfde camera. Daarnaast vond ik het een sexy logo,’ lacht Frits.
Hij ging uiteindelijk voor de Nikon 801s met spotmeting, hoewel hij eigenlijk geen idee had waarom hij dat nodig zou hebben. ‘Dan heb ik het maar alvast, dacht ik’, blikt hij terug. ‘Al snel belde de fotowinkel me terug dat ze een mooie Nikon F4 hadden liggen en dat ik die 801s wel mocht inruilen voor een leuke deal. Dat deed ik. De F4 heb ik nog, ik heb er veel concerten en nieuwsfotografie mee gedaan en ik weet zeker dat als ik hem nu zou pakken van onder tien jaar aan opgestapeld stof, de camera het nog steeds doet en ik het geluid nog steeds herken.’
Al snel waren het niet alleen concerten waar Frits foto’s van maakten. Hij legde zich toe op documentaire en reportagefotografie in binnen en buitenland, van Bosnië en Kosovo tot Turkije en Irak. ‘Verhalen vertellen, de schoonheid van het leven laten zien evenals de misstanden. Beeld is een taal die kan communiceren zonder dat ik word gestoord door woorden.’ De fotograaf legt uit dat hij in die tijd nogal stotterde en dat hij door te fotografie zijn zwakte kon omdraaien tot zijn sterkte. ‘Naar een beeld hoef je niet te luisteren, maar kun je gewoon kijken. Later maakte ik nog veel portretten en dat werd echt mijn ding. Ik werkte lang voor Hollandse Hoogte en veel verschillende magazines.’
‘Lang kon ik niet mijn vingers leggen op mijn eigen stijl. Ik was consistent in mijn beelden, maar kon niet zelfs zien of beschrijven wat mijn beelden eigen maakten. Later zag ik een foto van een andere fotograaf, en dat had net zo goed mijn foto kunnen zijn. Toen zag ik ineens wat mijn foto’s eigen maakte. Stilte, context, ogen, de binnenkant van iemand, besloten in de context.’
‘Nikon doet al dertig jaar wat het moet doen, gewoon werken’
Film
De reden dat we Frits spreken is echter niet zijn analoge fotografie van destijds, het is zijn meest recente werk; een film over New York. ‘Een jaar of zeven geleden ben ik begonnen met video. Mijn Nikon D800 had die mogelijkheid en er ging een wereld voor me open. Beelden, verhalen, muziek en poëzie kwamen ineens bij elkaar en dat maakte nogal wat in me los. Ik begon als fotograaf, maar ben vooral een verhalenverteller.’ Door de jaren heen maakte Frits veel eigen werk, maar werkte hij ook vanuit opdrachten. ‘Wanneer ik naar het buitenland ging, dan wel voor een klus of voor een korte reis, wilde ik terug komen met beeldmateriaal om een korte film van te maken. Om op te scheppen dat ik daar was geweest?’ lacht Frits. ‘Misschien, andere omgevingen inspireren me nu eenmaal heel erg.’
Zo ook New York. Frits had de enorme stad al eens bezocht en vond het erg fijn om daar rond te struinen. De beslissing om daar een korte film te maken, was dus snel genomen, al moest de invulling nog wel komen. ‘Ik ging op jacht naar beelden, met mijn Nikon D850 en SIGMA Art 85mm-objectief. Ik had een kleine grip op de hotshoe van de camera en ging de straat op. Ik filmde mensen en straten en zag steeds meer kleurpatronen en bewegingen. Onder het mom één shot is geen shot, probeerde ik van personen meerdere shots te maken vanuit verschillende hoeken. Uiteraard zo onopvallend mogelijk. Ik filmde taxi’s, duiven, telefoons en begon zo een collage te bouwen. Op straat trof ik een dronken trompettist en uit dat shot blijkt tevens dat de microfoon van de Nikon D850 heel erg goed is, want ik gebruikte niet meer dan dat.’
‘Staff pick worden op Vimeo voelt als het winnen van een kleine Oscar voor een kleine filmmaker’
Muziek
Frits zocht aanvankelijk muziek bij zijn opnames maar kon geen passende muziek vinden. Het muzikantenbloed kroop waar het niet gaan kon en hij besloot dan zelf maar muziek te schrijven voor bij deze korte film. Dit was een langzaam proces. ‘Ik programmeerde de drums, maar miste het gevoel. Ik wist dat ik Marc Schenk, een goede Nederlandse jazz drummer, wilde benaderen om dat voor me in te spelen. Hij wilde graag meewerken en name Tom Beek op sax en Ruben de Ruiter op percussie mee omdat ik inmiddels ook John Patitucci had gestrikt voor dit project. Hij is een van de beste jazzbassisten van de wereld en ik ben al meer dan 35 jaar groot fan van hem. Langzamerhand kwam alles samen. Ik heb veel werk gemaakt, maar dit is een project waar ik wel heel erg trots op ben.’
Einddoel
‘Ik heb een jaar de tijd genomen om aan dit project te werken. Eerst een basis edit te maken, dan steeds nieuwe vormen en verhaallijnen gezocht. Toen de coronacrisis kwam kon ik wat ik had gemaakt niet meer eindigen hoe ik het in mijn hoofd had. Dat zou een gemiste kans zijn. Ik gebruikte de crisis om een leuk filmpje tot een kunst te verheffen.’ Frits eindigde de film met de tekst Ode aan de Mensen in New York en hij bedacht zich dat de film ondertussen al lang niet meer over New York ging maar eigenlijk over de mensen in alle steden en dorpen van de wereld. ‘Ik begon te typen en dat stukje tekst duurde al zo’n vier uur. Over de hele edit nog maar niet te spreken. Ik denk dat ik uiteindelijk ruim 200 uur in de video heb gestoken en dan tel ik het maken van de muziek nog niet eens mee.’
Een specifiek doel voor zijn eigen projecten heeft Frits niet. ‘Als kunstenaars moeten we mooie dingen maken en laten zien aan de wereld. Daarmee kunnen we het slechte in de wereld bedekken, of juist laten zien,’ zegt hij. ‘Ik hoop met deze video te worden uitgekozen als Staff Pick op Vimeo. Dat voelt toch als het winnen van een kleine Oscar voor een kleine filmmaker.’
‘Mijn Nikon D800 had de mogelijkheid om te filmen en er ging een wereld voor me open’
Toekomstplannen
Voor de toekomst heeft Frits geen grote plannen. ‘Dat klinkt wellicht wat fatalistisch maar de mooie dingen die op mijn pad komen doe ik, de toekomst plannen is sowieso lastig. Fondsen aanvragen en op zoek gaan naar sponsoring is niet zo mijn ding. Ik werk eerst hard zodat ik daarna nog harder kan werken aan mijn eigen projecten. Mijn leven staat in het teken van muziek en film, met verhalen uit het leven, vrienden en een bijpassend glas whiskey. Het volgende grote project waar ik aan werk is een parkeergarage die ik zal inrichten met beeld en geluid, licht en emotie. Het heeft niks te maken met fotografie, maar des te meer met het overbrengen van gevoel en sfeer. De fotografie is daarin mijn opvoeder geweest.’
Frits de Beer over werken met Nikon
‘Ik fotografeer nu al bijna dertig jaar en uitsluitend met Nikon. Ik begon analoog met de 801s, maar ruilde die in voor de F4. Daarna kwamen een F3, FM, Fe D1X en ging uiteindelijk van de D300, D700, D800, D820 naar de D850 waar dit project mee is geschoten. Nikon geeft geen fouten, geen gedoe en prachtige beelden. Op het verlanglijstje staat de D900, die bestaat nog niet, maar dat maakt niet uit. ‘Ik ben erg benieuwd naar de Z-serie en ga daar ook graag eens een klus mee draaien, Ik moet toegeven de de viewfinder van de Z serie toch ook wel erg goed is, maar als oude rot in het vak kan ik in fotografie niet zo goed wennen aan de digitale zoeker. Ik moet kunnen kijken en voelen wat het licht doet en daarop anticiperen. Daarom koop ik graag nog een keer een spiegelreflex. Natuurlijk heb ik af en toe wat verbeterpuntjes, maar uiteindelijk lukt het me altijd om mijn doelen te bereiken. En Nikon doet al dertig jaar wat het moet doen, gewoon werken.’
‘Ik begon als fotograaf, maar ben vooral een verhalenverteller’
Lees meer
