Architectuurfotografie met Jan Duker

Redactie digifoto Starter 812

In een architectuurfoto vertel je een verhaal. De foto moet kloppen als het gaat om compositie, licht, het juiste moment en de juiste techniek. Let op het lijnenspel, lichtval, gebruikte materialen. Maak ook eens een foto van een deel van het gebouw, of fotografeer vanuit een ongewone hoek.

Het maken van een goede architectuurfoto begint met een goede voorbereiding. Verken de locatie van te voren, zo voorkom je verrassingen op het moment dat je ter plekke wilt gaan fotograferen. Een deel van de voorbereiding kun je ook thuis doen. Bijvoorbeeld door de locatie te bestuderen op Google Maps, of door gebruik te maken van websites zoals app.photoephemeris.com. Met deze website bepaal je van te voren de stand van de zon ten opzichte van je onderwerp. En natuurlijk houd je de weersvoorspelling goed in de gaten.

Camera en lenzen

In ons digitale tijdperk kun je met iedere camera architectuurfoto’s maken. Voor architectuurfotografie heb je niet de duurste camera nodig, belangrijker is dat je jouw apparatuur goed beheerst en dat je weet wat je wel of niet met de camera kunt doen. Je lens is het liefst een groothoeklens, denk dan aan 20mm tot 24mm in het geval je een full-frame camera gebruikt. Ga je hierin nog verder, bijvoorbeeld met een 16mm lens, dan trek je voorgrond en achtergrond wel heel erg uit elkaar en dit kan er heel onwerkelijk uit zien. Beter is het om met je 24mm lens een panoramafoto te maken uit 2 tot 3 beelden. De vertekening is dan een stuk minder en je krijgt een realistischer beeld. De groothoek lens gebruik je meestal om een gebouw er in zijn geheel op te zetten. Natuurlijk kun je er ook voor kiezen om een deel uit je onderwerp af te beelden. Een korte zoom, 24mm70mm of telezoom, 70mm-200mm is hiervoor zeer geschikt. Hiermee leg je accenten op patronen, vormen en lijnen.

Compositie

Loop eerst eens om het gebouw heen voordat je de camera pakt. Probeer zo de beste hoek te ontdekken om je opnames te maken. Maak ook eens een opname van uit een heel laag standpunt. Zeker bij grote imposante gebouwen krijg je zo een mooi perspectief. Je kunt een gebouw recht van voren fotograferen, soms wordt dit als saai beschouwd, maar je brengt wel meer rust in het beeld. Fotografeer je onder een hoek, dan creëer je meer diepte. Dat kan spannende beelden opleveren. Let ook op de omgeving van het gebouw. Soms komt een gebouw beter tot zijn recht als je de omgeving, of een deel er van, mee fotografeert. Let dan wel op storende factoren zoals verkeersborden, prullenbakken en lantaarnpalen. Probeer deze zoveel als mogelijk buiten beeld te houden.

Foto: Jan Duker

Techniek

Je wilt zo weinig mogelijk ruis in je architectuurfoto, kies daarom een lagere ISO waarde. Bij grotere gebouwen wil je deze veelal van voor tot achter scherp in beeld brengen. Kies daarom een klein diafragma, zoals f11 of f16. Let goed op welk focuspunt de autofocus gebruikt om scherp te stellen. Valt dit punt buiten je onderwerp, dan loop je het risico dat je onderwerp, of een deel er van, niet scherp is. Schakel dan over op handmatige scherpstelling, dan heb je de volledige controle over de scherpte in eigen hand.

Polarisatiefilter

Soms is het handig om een polarisatiefilter te gebruiken. Dit filter haalt hinderlijke reflecties weg uit bijvoorbeeld ramen en andere spiegelende oppervlakten. Het effect van een polarisatiefilter kan versterkt of verzwakt worden door aan het filter te draaien. Als je tijdens het draaien door de lens kijkt dan zal je het effect van het filter kunnen zien. Zoals voor veel dingen, ook hier geldt de regel dat overdaad schaadt. Blauwe luchten kunnen snel onnatuurlijk donker tot zwart worden door een te sterk polarisatie effect. Een nadeel van een polarisatiefilter is dat het 1 tot 2 stops licht wegneemt en er daardoor een langere sluitertijd ingesteld moet worden om een goede belichting te krijgen.

Vertekening Als je een groothoeklens gebruikt, zal je soms zien dat verticale lijnen enigszins krom worden weergegeven. Dit effect wordt sterker naar mate de verticale lijnen zich aan de rand van het beeld bevinden. Je hebt dan te maken met vertekening van het objectief. Je kunt dit over het algemeen vrij goed herstellen in Photoshop en Lightroom. In Photoshop kies je het menu Filter en dan het gereedschap Lenscorrectie. In Lightroom kies je het menu Ontwikkelen en vervolgens het gereedschap Lenscorrecties. Je selecteert dan het objectief dat je gebruikt hebt, waarna de software de vervorming corrigeert.

Foto: Jan Duker

Statief

Een statief is een belangrijk onderdeel van je uitrusting. Bij architectuurfotografie gebruik je al snel langere sluitertijden doordat je met lage ISO waarden en kleine diafragmaopeningen werkt, voor veel scherptediepte. Een statief voorkomt onscherpte door trillingen en maakt het zorgvuldig vaststellen van de gewenste compositie eenvoudiger. Met de camera op statief heb je meer tijd om rustig je compositie te overwegen en kleine aanpassingen te doen. Heb je de ideale compositie gevonden, dan kan het zijn dat je vervolgens even moet wachten tot het juiste moment zich voordoet om af te drukken. Bijvoorbeeld totdat de zon verschijnt, of totdat die groep mensen eindelijk uit beeld verdwijnt. Werken vanaf statief is dan echt een uitkomst. En als je camera dan toch op statief staat, zet ‘m dan ook gelijk waterpas. Sommige camera’s hebben een ingebouwde elektronische waterpas, maar je kunt ook een klein waterpasje aanschaffen dat je op je flitsschoentje kunt schuiven, wel zo handig!

Afstandsbediening

Gebruik ook een afstandsbediening. Je hoeft dan zelf niet meer aan de ontspanknop te komen. Zo voorkom je ongewenste trillingen van de camera. Heb je geen afstandsbediening of heeft je camera geen aansluiting hier voor, dan kun je vaak ook de zelftimer gebruiken. Lastiger hierbij is wel dat je wat minder invloed hebt op het exacte moment van afgaan van de sluiter. Bij gebruik van een afstandsbediening moet je er wel even op letten dat deze nog vaak een additionele autofocus opdracht afgeeft aan de lens, voor dat de sluiter zich opent. Wil je zeker weten dat de focus niet verschuift, stel de scherpte dan handmatig in.

Foto: Jan Duker

Mirror Lockup

Maak bij lange sluitertijden indien mogelijk ook gebruik van de mirror lockup functie. Hierdoor klapt de spiegel al op voordat de opname gemaakt wordt. Zo kun je dus ook trillingen voorkomen die eventueel worden veroorzaakt door het opklappen van de spiegel.

Zwart-Wit

Architectuur wordt in de meeste gevallen in kleur gefotografeerd. Materialen en structuren komen dan vaak beter uit. Maar ben je op zoek naar een meer grafische weergave van je onderwerp, overweeg dan eens om in zwart-wit te fotograferen. De sterke contrasten zullen dan de vormen en lijnen meer accentueren.

 

Dit artikel is geschreven door Jan Duker en gepubliceerd in 2.2018.

afbeelding van Redactie

Redactie digifoto Starter | Redacteur

Bekijk alle artikelen van Redactie