Scherpstellen op oneindig

Amy Schutte 3824
Wanneer je hele weidse landschappen fotografeert, of onderwerpen die heel ver weg staan, zoals sterren of de maan, zul je soms op scherpstellen op oneindig. Of zelfs ná oneindig.

Voor het fotograferen van landschappen op grote afstand, of de sterrenhemel, waarbij je zoveel mogelijk scherp wil hebben maar, zul je scherpstellen op ‘oneindig’ of ‘infinity’. Dat was meestal het uiterste punt waarop je camera kon scherpstellen, aangegeven met het befaamde oneindigheid teken, een soort 8 op zijn kant. Vaak kun je echter nog een stukje verder dan oneindig. Dat is gek, want wat is er na oneindig? Hoe zit dat?

Scherpstellen op oneindig

Scherpstellen op oneindig is vooral handig voor onderwerpen die ver weg staan (uiteraard), bijvoorbeeld in nachtfotografie, wanneer er vaak niet voldoende licht is om precies te zien wat je doet. Bovendien zie je weinig door de zoeker of je LCD scherm, en bij weinig licht is de autofocus ook weinig waard. Het is dus in principe een goed startpunt voor het fotograferen van de maan of de melkweg bijvoorbeeld. 

Beetje geschiedenis

Voor de komst van autofocus moesten fotografen altijd met de hand scherpstellen. Eén van de eigenschappen van goede objectieven was dat de scherpstelring exact tot het oneindigheid punt ging. Deze wordt vaak aangegeven met een ingegraveerde stip, met soms het infinity teken erbij. Hiermee konden fotografen snel hun scherpte instellen zodat alles na een bepaalde afstand scherp was. Gewoon de ring naar het einde draaien, kind kan de was doen. 

Autofocus

Dit lijkt vooral zo te zijn geweest, totdat autofocus in beeld kwam. Sommigen zeggen dat de scherpstelring hierdoor minder belangrijk is geworden en dus ook minder aandacht krijgt in het fabricage proces. In elk geval kwamen er objectieven op de markt waarop geen focus marks meer op stonden. Volgens puristen draait de scherpstelring niet meer zoals vroeger, waarbij het meer een mechanische handeling was. Door de komst van mainstream autofocus moet de ring makkelijk en zacht bewegen. Maar, de focusring werd in sommige gevallen niet meer gestopt op oneindig! Er zijn ringen die eindeloos doordraaien, maar velen van hen gaan tot oneindig… en dan nog door.

Waarom kan je scherpstellen voorbij oneindig?

Er zijn verschillende meningen over de reden hiervan. De fabrikanten zelf geven eigenlijk twee redenen. De belangrijkste lijkt te zijn dat er extra ruimte is ingebouwd voor het geval het objectief wordt blootgesteld aan extreme hitte of kou. Door uitzetting of inkrimping van de elementen (afhankelijk van materiaal en kwaliteit van het objectief) kan de optische prestatie veranderen. Daarom is er extra ruimte ingebouwd, ter compensatie. Deze thermische uitzetting zou overigens ook de reden zijn dat veel tele objectieven van Canon wit zijn.

Een andere reden zou het contrast detectie principe zijn waarop sommige autofocus gebaseerd zijn. Om het goede punt te vinden, moet de autofocus eerst langs het punt bewegen, en terug voordat hij precies het juiste punt te pakken heeft. Vergelijk het met handmatig focussen, waarbij je de lens een paar keer heen en weer beweegt (voor en voorbij het eigenlijke scherptepunt), om zeker te weten dan je precies op de juiste plek stop. Om de autofocus deze ruimte te geven, kun je voorbij infinity.

Wat gebeurt er voorbij oneindig

Wat is er dan achter oneindig? In de praktijk betekent het dat het onderwerp, laten we het voor het voorbeeld bij de sterren houden, weer onscherp is. 

Scherpstellen op oneindig is voor onderwerpen die ver weg staan. En daar voorbij is inderdaad niets. In elk geval geen scherpe foto!

 

afbeelding van Amy Schutte

Amy Schutte | Redacteur

Bekijk alle artikelen van Amy