Licht is alles! Deel 1
Waarom is licht zo belangrijk?
Fotograferen betekent letterlijk: tekenen met licht. Zonder licht – geen fotografie.
Er zijn zoveel soorten licht en elk licht heeft zijn invloed op de foto. Als je hetzelfde onderwerp op verschillende tijdstippen op de foto zet, krijg je hele verschillende foto's.
Elk soort foto heeft in principe zijn eigen licht nodig. Jouw ogen zien meer dan de camera, soms is het moeilijk om de werkelijkheid goed vast te leggen op beeld.
In dit artikel leren we je hoe je de kwaliteit van licht buiten herkent en kunt gebruiken voor betere foto's. In deel 2 hebben we het over licht binnen, kunstmatig licht en de invloed van de richting van het licht.
De magische uurtjes
Je hebt vast wel eens van de gouden uurtjes gehoord. Een uur nadat de zon opkomt en een uur voor de zon ondergaat. Het licht is dan werkelijk betoverend. Als de zon nog laag hangt en het licht wordt gefilterd is alles en iedereen mooi om op de foto te zetten.
Het is het perfecte licht voor portretfoto's; de kleuren zijn warm en je hebt geen last van harde schaduwen. Ook bij landschapsfotografie zijn de gouden uurtjes onontbeerlijk, je kunt een mooie lensflare krijgen en lange schaduwen.
Het blauwe uur en zijn koele licht
Zo'n 20 – 30 minuten voor zonsopkomst en dezelfde tijd na zonsondergang wordt het blauwe uur genoemd. Het is dus een veel korter moment dan de gouden uurtjes en ook lastiger te fotograferen omdat je minder licht ter beschikking hebt. Het licht is totaal anders omdat de zon niet zichtbaar is. De kleur kan variëren van lavendelachtig paars tot bijna lichtgevend blauw. Omdat je veel minder licht hebt, kunnen je foto's wat ruis krijgen. Een beetje ruis is niet erg, anders kun je beter je ISO wat hoger zetten. Je zult ook een langzamere sluitertijd moeten gebruiken, waardoor de kans bestaat dat je bewegingsonscherpte krijgt. Gebruik dus liever een statief. Foto's gemaakt tijdens de overgang van het koele blauwe licht naar het veel warmere licht tijdens de gouden uurtjes geven een heel erg bijzondere sfeer.
Fel zonlicht
Fel zonlicht is niet bepaald populair onder de meeste fotografen, het veroorzaakt al snel harde schaduwen op je onderwerp. Toch kun je ook prima fotograferen als het licht erg fel is.
Het voordeel is dat je een hele snelle sluitertijd kunt gebruiken, bij uitstek geschikt om mooie actiefoto's te maken dus.
Schaduwen kunnen je foto verknallen, maar je kunt ze ook gebruiken. Voor extra drama in je beeld bijvoorbeeld. Of je fotografeert alleen de schaduw voor een creatief beeld. Ook kun je proberen expres een lensflare te pakken te krijgen. Richt je camera op je onderwerp en beweeg dan zelf zo tot je een mooie flare te pakken hebt.
Of verander je perspectief, in plaats van een bloem vanaf de bovenkant op de plaat te tezetten (waardoor je waarschijnlijk zelf een vervelende schaduw veroorzaakt) kun je die bloem ook eens van de onderkant, tegen de zon in fotograferen. Je krijgt dan een heel mooi doorschijennd effect op de (bloem)blaadjes.
En als je portretten wilt fotograferen, kun je altijd je model ergens in de schaduw neerzetten voor een meer indirect, gefilterd licht.
Bewolkte luchten
Bewolkte luchten lijken misschien saai, maar dat zijn ze niet. Ze kunnen donker en dramatisch zijn, of een mooi diffuus licht geven. Een bewolkte lucht is eigenlijk ideaal voor elk soort fotografie, van portretten tot landschappen, maar ook voor b.v. macrofotografie van bloemen. Bewolkte luchten zijn eigenlijk een soort van natuurlijke softbox, de wolken verzachten het licht en voorkomen harde schaduwen. De omstandigheden zijn vaak wat gelijkmatiger, waardoor je je camera-instellingen niet continu hoeft te veranderen.
Mistige omstandigheden
Mist ontstaat vaak 's morgensvroeg of 's avonds in de buurt van water en geeft een prachtig, geheimzinnig effect aan je foto's. Hoewel de mist voornamelijk grijze tinten laat zien, geven ze het beeld een geweldige sfeer. Scherpstellen tijdens mistige omstandigheden kan lastig zijn. Zorg dat je je focus op één bepaald iets legt. Daarna kun je handmatig je instellingen zo wijzigen dat je het juiste beeld vastlegt.
Hoewel alles vrij wit lijkt om je heen, is er toch weinig licht om te fotograferen met nevelige omstandigheden. Je zult een langzamere sluitertijd moeten gebruiken en dus ook een statief om bewegingsonscherpte te voorkomen.
Wanneer de zon doorkomt en probeert de mist te verjagen, kun je echt geweldige foto's maken. Gebruik eventueel bomen om direct zonlicht te blokkeren.
Landschappen, silhouetten en alle andere foto's die je in de natuur maakt krijgen een heerlijke sfeer met mist. Je moet misschien even oefenen voor het scherpstellen en dergelijke goed lukt, maar het is zeker de moeite waard.
Dit was het eerste deel over licht en hoe je daar het beste mee om kunt gaan. Deel 2 gaat over licht binnen in huis, kunstmatig licht en over de invloed van de richting van het licht.
Heb jij, net als Judith Brandon, een prachtige foto gemaakt met behulp van natuurlijk licht, plaats hem dan in onze gallery.