'Fly on the wall' - ofwel, onzichtbaar fotograferen?

Redactie digifoto Starter 1695

Als een ‘fly on the wall’, in het Nederlands zou dat ‘vlieg op de muur’ zijn, is een bekende term voor documentairemakers. Het betekent eigenlijk dat je jezelf onzichtbaar maakt.

Het houdt in dat niemand de aanwezigheid van jou als documentaire fotograaf opmerkt. En dat kun je ook toepassen in andere vormen van (candid) fotografie.

Reactie op de camera

Als je fotografeert heb je vast wel eens gemerkt dat het gedrag van mensen op slag verandert zodra ze je camera hebben opgemerkt. Van zwaaien en springen voor de lens tot schichtig de andere kant op kijken tot zich zichtbaar bewust worden van elke spier in hun gezicht; alle reacties zijn mogelijk. Soms is dat fijn, want je kunt mensen vragen te poseren voor je, maar wanneer je een ‘echt’ scenario probeert vast te leggen is het minder wenselijk. Je zou wel onzichtbaar willen zijn.

Documentaire fotografie: maak je onzichtbaar

Bij documentaire fotografie kun je er voor kiezen om te proberen zo onzichtbaar mogelijk te werk te gaan. Bijna een verborgen camera. In cinema heet dit ‘fly on the wall’, en wordt het voornamelijk gebruikt als een documentaire techniek. De makers bewegen zich zo onzichtbaar mogelijk en oefenen geen enkele invloed uit op wat er gebeurt. Ze registreren slechts. Voor een maker kan dat natuurlijk lastig zijn, want als er niets gebeurt heb je geen materiaal. Daarom is het belangrijk om veel tijd en extra geheugenkaarten te hebben, maar ook een goed onderwerp uit te zoeken. 

Candid

In deze manier van filmen en fotograferen zou je vooral op zoek zijn naar ‘echtheid’, op een manier zoals we die niet vaak vastgelegd zien. Het is vooral interessant voor een kijkje achter de schermen; hoe voelt de stewardess zich nu echt op een lange vlucht, wat doet de minister president wanneer hij ‘s avonds thuiskomt en slaapt de advocaat die de seriemoordenaar verdedigt slecht? Het is een zoektocht naar de waarheid. Maar je kunt dit breder toepassen dan alleen in documentaire fotografie. Wat denk je van lifestyle fotografie? Of zelfs als je kinderen of huisdieren fotografeert, kan het een toegevoegde waarde zijn om jezelf onzichtbaar te maken en de ‘echte’, candid momenten proberen te vangen in je foto’s.

Hoe wordt je onzichtbaar

Gelukkig hoef je hier geen Spiderman-achtige skills voor te ontwikkelen. Je hoeft ook geen onzichtbaarheidsmantel aan te schaffen, maar het kan wel helpen om te oefenen met je geruisloos bewegen. Beweeg rustig. Zie je iets interessants, stap er dan niet kordaat op af maar beweeg je vloeiend en kalm. Zo trek je minder aandacht. Ook onopvallende kleding kan helpen. Kies, als dat mogelijk is,  een kleinere camera. Er zijn (straat-) fotograferen die fotograferen met hun (smartphone) camera, terwijl ze een headset aangesloten hebben. Ze doen net of ze aan het bellen zijn en of ze hun telefoon ophouden als om te zoeken naar beter bereik, maar fotograferen ondertussen. 

Standpunt en instellingen 

Maak je instellingen van tevoren of kies voor een automatische stand. Zo voorkom je dat je zelf ‘in’ je camera verdwijnt, en de aandacht erop vestigt. Check je foto’s ook pas na afloop, als je weer alleen bent. Standpunten zijn in deze vorm van fotografie vaak onopvallend. Zelden recht van voren en vaak vanuit een hoog of laag perspectief. Immers, om onzichtbaar te zijn bevind je je niet in het blikveld van je onderwerp. Het gaat hier om het registreren, dus de compositie is niet altijd perfect. En dat hoeft ook niet. Als de emotie dat maar wel is. 

 

afbeelding van Redactie

Redactie digifoto Starter | Redacteur

Bekijk alle artikelen van Redactie