Fotografeer het Noorderlicht

Amy Schutte 973
Fotografie betekent letterlijk ‘tekenen met licht’. Het zoeken naar mooi licht is één van de grootste uitdagingen van elke fotograaf. Aurora Borealis, of het Noorderlicht, is één van de meest spectaculaire natuurlijke lichtverschijnselen ter wereld en daarmee een populair onderwerp voor fotografie.

Veel spectaculairder als dit groene licht fenomeen wordt het in de natuur niet. Het Noorderlicht - Aurora Borealis, of het Zuiderlicht - Aurora Australis, zijn te zien op breedtegraden tussen 60 en 72 graden, Noord of Zuid. Zo nu en dan is het verder weg te zien, een heel enkele keer zelfs in Nederland, maar over het algemeen zul je ervoor op reis moeten. Hoe maak je het beste van die trip en kom je met fantastische foto’s thuis?

Geduld

Het Noorderlicht is niet iets wat je kunt beïnvloeden, wat handmatig aan en uitgezet kan worden. Het is geen zekerheid dat het er is, ook tussen 60 en 72 graden Noord of Zuid is het niet elke dag zichtbaar. Je zult dus vooral geduld moeten hebben. En een beetje geluk. Het kan zomaar zijn dat je een hele nacht staat te wachten en niets ziet, of dat er pas tegen de ochtend wat gebeurt. En op deze breedtegraden is het, vooral ‘s nachts, behoorlijk koud. Bereid je voor op het ergste - lang wachten - en hopelijk valt het mee.

Locatie van het Noorderlicht

Natuurlijk moet je afreizen naar het Noorden of Zuiden om de kans om het licht te zien aanzienlijk te vergroten. De meeste Nederlanders gaan naar het noorden van IJsland, Zweden of Noorwegen. Maar eenmaal op de plaats van bestemming aangekomen, is het werk nog niet klaar. Zoek overdag naar goede plekken om interessante foto’s van te maken. Zeker, je zult waarschijnlijk veel foto’s willen maken waarin het Noorderlicht het onderwerp is. Maar om ervoor te zorgen dat je met afwisselende foto’s thuiskomt, is het een goed idee om ook te zoeken naar andere foto’s, waarin het licht misschien eerder een setting of sfeer verzorgt. Zoek naar interessante elementen voor de voorgrond en/of achtergrond, en probeer overdag al een aantal composities uit, Dat bespaart je ‘s nachts tijd en zorgt ervoor dat je op je gemak je opstelling kunt maken en kunt wachten tot het spektakel zich optimaal ontwikkeld. Bovendien is het veiliger, want diepe sneeuw, onbekend terrein en zelfs ijsberen (!) kunnen je fotografie pret ernstig drukken als je niet goed voorbereid bent.

Apparatuur

Je camera houdt niet van kou en sneeuw. Bescherm je spullen daarom goed. Het is, met de zomerse temperaturen, waarschijnlijk moeilijk voor te stellen maar in de kou is je eigen hand-oog coördinatie niet optimaal. Je vingers worden gevoelloos, waardoor je gemakkelijker iets op de grond laat vallen. Bescherm je camera tussen het fotograferen door daarom met een plastic ziplock tas. Ga met een statief op pad, zodat je lange sluitertijden kunt kiezen. Neem bij voorkeur ook een afstandsbediening mee, want vanwege eerder genoemde stijve vingers is camerabeweging snel zichtbaar in je foto’s.
Zorg ook voor extra batterijen, want door kou raken accu's sneller leeg.

Objectief

Omdat je een groot deel van de lucht in je foto wilt opnemen, is een groothoek geen overbodige luxe. Denk aan 10 of 24 mm. Zorg voor snel glas, zo 1.2 tot 2.8. Dit geeft je de meeste mogelijkheden om te werken in de beperkte lichtomstandigheden. Zet je camera op handmatig scherpstellen, je wilt immers niet dat de autofocus mee gaat zoeken met een bewegend Noorderlicht. Zet ‘m iets onder oneindig, dat geeft mooie resultaten.
Mocht je, tijdens het fotograferen, een warm plekje zoeken om tussendoor op te warmen, laat je camera dan buiten staan. De temperatuurwisseling zorgen dat de lens beslaat en daardoor kan je mooie fotomomenten mislopen. Blaas ook niet op de lens als je een stofje ziet, want je warme adem zal ook beslaan. Afhankelijk van de temperatuur kan dat zelfs direct bevriezen.
Zorg dat je wat siliconen zakjes bij je hebt om eventueel toch vocht aan de camera of objectief te onttrekken, of vul een katoenen sok met rijst. Stop deze in de ziplock tas bij de camera en hopelijk lost dat het vochtprobleem op.
Haal eventuele filters (ook UV) van je objectief af, om ringen in het beeld te voorkomen.

Sluitertijd

Het Noorderlicht is een bewegend fenomeen. Lange sluitertijden zijn vaak nodig vanwege het donker. Natuurlijk is het ook afhankelijk van je maximale diafragmaopening en hoe hoog de ISO voor jou acceptabel is. Hoe lang je de sluitertijd wil hebben is verder natuurlijk  afhankelijk van het effect dat je wil bereiken. Gebruik de Bulb modus om de sluiter zelf te openen en sluiten en bekijk de resultaten tussendoor. Als je niet gewend bent om met bulb te werken, oefen dan voordat je op reis gaat. Voor Bulb is een afstandsbediening noodzakelijk.

Veiligheid

Omdat je een behoorlijke tijd buiten bent bij lage temperaturen, is goede kleding absoluut noodzakelijk. Als je alleen op pad gaat, zorg dan dat er iemand op de hoogte is van waar je bent en informeer over eventuele gevaren. Je bent wellicht niet dicht bij de bewoonde wereld, dus het is maar de vraag op je (Nederlandse) mobiele telefoon werkt. Sluit je eventueel aan bij een fotografiereis of -groep. Gidsen zijn kundig, kennen mooie plekken en zorgen voor praktische zaken als vervoer. En geniet! Het is de mooiste lichtshow die de natuur te bieden heeft.

afbeelding van Amy Schutte

Amy Schutte | Redacteur

Bekijk alle artikelen van Amy