Beeldscherm kalibreren, belangrijk en nuttig

Beeldscherm kalibreren, belangrijk en nuttig

Fokelien Broekstra 2515
Het kalibreren is een belangrijk onderdeel voor het afleveren van een goede foto. De beeldschermkleuren gaan naarmate je het scherm gebruikt langzaam veranderen. Om dit te voorkomen zijn er verschillende manieren ontwikkeld om het scherm te kalibreren.

De meeste mensen denken dat kalibreren alleen nodig is voor het printen van een foto, maar dit is niet het enige. Als het scherm niet gekalibreerd is zorgt dit voor kleurmisvormingen, hierdoor kun je details missen in je foto. Een fotobewerking kan er uiteindelijk anders uitzien dat dat je eerder op een scherm dacht te zien.
Verschillende schermen kunnen je foto anders weergeven. Kijk op je mobiel, laptop en tablet en je zult zien dat je foto op de verschillende schermpjes anders weergegeven zijn. De kleuren kunnen anders zijn en afwijken van wat je zelf in gedachten had bij de bewerking. Het kalibreren van je computerscherm zorgt er voor dat het beeld zo natuurgetrouw mogelijk wordt weergegeven.

Het soort monitor

De monitor is een van de belangrijkste onderdelen bij weergave van de foto. Als je een goedkoop Lcd-scherm hebt, is het minder of eigenlijk niet geschikt voor fotoweergave en bewerking. Ze hebben een klein kleurenspectrum, ook de kijkhoek is niet altijd even goed. Het is belangrijk om in de winkel de kijkhoek te bekijken en het kleurenspectrum in de gaten te houden. Bij de goedkopere schermen kunnen de zwart-wit tinten ook afwijken en verspringen. Hierdoor moet het scherm vaker gekalibreerd worden. De betere monitoren, zoals die van Eizo, hebben een betere kleurweergave.

Visuele of hardware kalibreren

Je kunt een scherm visueel of via hardware kalibratie. De online mogelijkheden zijn vaak gratis te downloaden.  Bij de online te downloaden programma’s heb je een kleurenkaart nodig, een geprinte kleurenkaart is hiervoor niet voldoende. De kleuren moeten handmatig worden vergeleken. Dit is een erg secuur en lastig werk. De kleurvisie en perspectief van je eigen ogen en die van bijvoorbeeld je buurman kan heel anders zijn, waardoor een kalibratie nogsteeds niet neutraal is.

Hardware kalibratie houdt in dat er een los apparaatje over het scherm heen wordt gehangen. Het kalibratie apparaatje bekijkt de kleuren van het beeldscherm en past deze vervolgens via een software op de computer aan. Zorg er bij het kalibreren voor dat er geen licht op het beeldscherm valt. Dit kan er voor zorgen dat de hardware niet een perfecte meting kan doen. Door een meting met zoninval kunnen de kleuren alsnog ernstig afwijken van het origineel. Het hardware kalibreren gaat daarnaast een stuk sneller dan het visuele kalibreren.

Gratis kalibratie

Het is bij de gratis software belangrijk dat de beeldscherminstellingen terug worden gezet naar de fabrieksinstellingen. Dit is belangrijk omdat de fabrieksinstellingen neutraal zijn zonder aanpassingen door de gebruikers.  Vaak kan er naar de fabrieksinstellingen terug worden gekeerd door de menu-instellingen te openen. Daarnaast is het belangrijk dat het scherm ergens neer te zetten waar er geen zonlicht op kan vallen.  Het beeldscherm moet minimaal 15 minuten aanstaan om goed op te warmen. Zorg dat je schermresolutie op zijn best is ingesteld,  verwijder alle overige kalibratie software van de computer om onverwachtse kleurverspringingen te voorkomen. Bij het kalibreren is het belangrijk de handleiding van een programma goed door te lezen. Om geen onnodige fouten te maken.

Een programma die wij aanraden is Quickgamma.
De makers melden dat het handig is om alleen aan de knoppen voor de gammawaarden en zwart-wit te zitten. De kleuren veranderen is volgens de makers erg lastig. Ze raden iedereen dus ook af om deze te gebruiken.

Visueel of toch met hardware

Het kalibreren van je scherm is een essentieel onderdeel om de foto's goed te kunnen bewerken. Kies je voor de gratis software of toch voor de hardware kalibratie?
Visueel neemt veel tijd in beslag, de kleurkaart moet vergeleken worden en heel precies handmatig worden ingesteld. Na een kleine fout in de correctie kan je scherm helemaal in de war zijn en moet je opnieuw beginnen.
Hardware kost wat meer geld, maar zorgt er voor dat het automatisch gaat. Het enige wat er moet gebeuren is de software installeren, het kalibratie apparaatje over het scherm hangen en verder redt hij zichzelf. Ook is deze manier van kalibreren het duurzaamste. Het systeem kan gebruikt blijven worden. Hierdoor is het zijn geld wel waard. De kalibratie is een belangrijk onderdeel voor alle fotografen.
Kalibreer jij je scherm? En hoe doe jij dit?

afbeelding van Fokelien Broekstra

Fokelien Broekstra | Redacteur

Bekijk alle artikelen van Fokelien