Automatische witbalans

Amy Schutte 1480
Witbalans is belangrijk. Het bepaalt hoe de kleuren van je foto eruit komen te zien. Het neemt wit als uitgangspunt, maar heeft invloed op de volledige kleurtemperatuur van je foto’s.

De kleurtemperatuur bepaalt op zijn beurt weer voor een groot deel de sfeer van de foto. Het is daarom belangrijker dan het lijkt. Omdat onze ogen, of eigenlijk onze hersenen, de witbalans zelf heel goed regelen vergeten we weleens dat de camera daarbij geholpen moet worden. Goed om iets meer van witbalans te begrijpen dus.

Automatisch of handmatig

Je kunt je witbalans op ‘auto’ zetten. In dat geval leest de camera de scène met behulp van de ingebouwde lichtmeter. Een wit papiertje moet wit zijn, in iedere kleur licht. De witbalans corrigeert de kleuren in de foto, rekening houdend met het licht waarin de foto werd genomen. Als alternatief kun je ervoor kiezen om de witbalans handmatig instellen. Dat kan helemaal handmatig (custom), of met een aantal voorgeprogrammeerde instellingen. Je kunt bijvoorbeeld een witbalans preset gebruiken voor schaduw. Neem je nu een foto, dan zal de camera het blauwe licht gedeeltelijk compenseren door meer rood toe te voegen zodat er een neutrale foto uit komt. Welke voorinstellingen er zijn verschilt per merk en model, maar denk bijvoorbeeld aan zonlicht, bewolkt, schaduw, gloeilamp licht, etc.

Hoe werkt witbalans precies?

De automatische witbalans instelling ‘leest’ de scene dus met behulp van de lichtmeter. Hierbij gaat deze uit van het lichtste gedeelte van deze scène. Je kunt je misschien voorstellen dat dit lichtste punt al kan variëren als je bijvoorbeeld je compositie of standpunt een stukje aanpast. Of als je meerdere foto’s maakt om later aan elkaar te plakken, bijvoorbeeld bij een panorama, kan de witbalans tussen de verschillende opnamen verschillen. Als je de camera op automatische witbalans had staan tenminste.

Witbalans wordt steeds beter

Fabrikanten blijven hun technologie innoveren, en ook de automatische witbalans op camera’s wordt steeds beter. Maar als je eens kritisch naar je foto’s kijkt, zul je zien dat deze niet altijd nauwkeurig is. Vooral wanneer er verschillende lichtbronnen zijn, met verschillende kleurtemperaturen, kan de camera er nog wel eens naast zitten. Denk bijvoorbeeld aan een verlichte huiskamer, waar ook een raam is. Of een zonsondergang, maar er brandt ook als straatverlichting. Probeer maar eens verschillende foto’s te maken van exact dezelfde scene. Maak er één met auto witbalans, één met een witbalans die jou passend lijkt en één met nog een andere witbalans. Vergelijk ze later op de computer.

RAW

Eén van de redenen dat de meeste fotografen zich niet zo druk lijken te maken om witbalans, is dat deze in de nabewerking gemakkelijk is aan te passen. Zeker wanneer je in RAW fotografeert, kun je dit doen zonder kwaliteitsverlies. Maar ook in Jpeg is het mogelijk de kleurbalans bij te stellen. Toch is het streven natuurlijk altijd om het resultaat in de camera al zo goed mogelijk te krijgen. Bovendien is het gemakkelijker om op locatie te beoordelen of de foto natuurgetrouw is en de kleuren kloppen, dan later, achter de computer.

Witbalans wordt wel eens aan de kant geschoven als iets waar je later nog wel naar kijkt. Dat kan, maar waarom niet de koe bij de horens vatten en meteen controleren of de automatische witbalans klopt?

 

afbeelding van Amy Schutte

Amy Schutte | Redacteur

Bekijk alle artikelen van Amy