Toestemming vragen bij straatfotografie, is het verplicht?

Waar je absoluut aan moet denken als je op straat fotografeert

Christel  de Wolff 2929
Zelf denk je daar misschien niet zo over na, maar als fotograaf kun je best intimiderend overkomen. Jij bent immers in staat om mensen vast te leggen op de manier waarop jij dat wil. En soms is dat nu net de manier waarop de geportretteerde zichzelf juist niet wilde zien. Om te voorkomen dat je terecht komt in een vervelende discussie over of je eerst toestemming had moeten vragen of niet, geven we je wat inzicht in jouw rechten en plichten als straatfotograaf.

Allereerst is het belangrijk om te snappen dat sommige mensen redenen hebben om niet op de foto te willen. Zelfs als je prachtig beeld hebt gemaakt van een verliefd stel, wat in jouw ogen alleen maar leuk is, kan het zijn dat zij daar helemaal niet op zitten te wachten. En op festivals en bijeenkomsten, zoals de Pride, kan het zeker voorkomen dat mensen liever niet herkenbaar in beeld willen verschijnen.

Wanneer moet je toestemming vragen

Probeer je te verplaatsen in de persoon aan de andere kant van de lens. Hoe fotogeniek een uitgaansgelegenheid bij nacht ook mag zijn, vraag jezelf eens af hoe jij het zou vinden om jezelf online terug te vinden op een foto waarbij je stomdronken een bar verlaat?

Als inleven niet echt jouw ding is, kun je ook de wet erop na slaan. Wetten zijn niet overal hetzelfde dus het is verstandig dat je eerst opzoekt hoe het gesteld is met jouw recht om te fotograferen voordat je op vakantie gaat. Over het algemeen kun je aannemen dat het legaal is om in een publieke ruimte foto's te maken. In privé sfeer zal je eerst toestemming nodig hebben. Wil je je gemaakte straatfoto's verkopen, dan heb je meestal toestemming nodig van degene die op de foto staat.

Aan wie moet je toestemming vragen

Je vraagt toestemming aan degene die je op de foto hebt gezet. Als je kinderen heb gefotografeerd, zal je op zoek moeten naar de ouders om geldige toestemming te krijgen.

Toestemming vragen in de praktijk

Het steeds moeten vragen om toestemming is een moeilijke opgave. Kies je er voor om van te voren iemand aan te spreken, loop je het risico dat zij gaan poseren met een mislukte foto als gevolg. Als je achteraf pas toestemming vraagt, kunnen mensen schrikken en de overhaaste beslissing maken dat ze liever niet vastgelegd hadden willen worden. En wat als iemand in eerste instantie toestemming geeft, maar je later alsnog een boze mail stuurt dat het allemaal toch niet de bedoeling was?

Een juiste manier om toestemming te vragen is er niet, maar door een formulier te laten ondertekenen kun je voorkomen dat je model zich achteraf weer bedenkt.

Automatische toestemming

In sommige gevallen kun je ervan uitgaan dat mensen automatisch toestemming hebben gegeven om te worden gefotografeerd. Dit is vaak het geval bij festivals en concerten. Om gedoe te voorkomen hebben veel organisaties in hun voorwaarden opgenomen dat je bij het betreden van het festivalterrein automatisch instemt met dat er foto's van je kunnen worden gemaakt én gepubliceerd. Wat overigens niet wegneemt dat als iemand je ter plekke alsnog vraagt om een van hem gemaakte foto te wissen, maar dat is in dit geval jouw keuze, je hoeft het niet te doen.

Ervaring leert dat de meeste festivalgangers er juist enorm op kicken om gefotografeerd te worden, dus dit zal in de praktijk niet zoveel problemen op leveren!

Foto gemaakt met toestemming, maar dan?

Het rekening houden met anderen stopt niet nadat je de foto hebt gemaakt. Als je je beeld vervolgens wil publiceren heb je daar ook toestemming voor nodig. Een goed voorbeeld is het fotograferen van een bruiloft. De bruid en bruidegom hebben jou gevraagd om de feestelijke dag vast te leggen dus je kunt er gerust van uit gaan dat je ongestoord foto's mag maken. Als je deze foto's vervolgens zou willen gebruiken voor bijvoorbeeld je portfoliowebsite, heb je opnieuw toestemming nodig.

Dit artikel geeft slechts een algemene indruk van waar je rekening mee moet houden als het gaat om het ongevraagd op de foto zetten van vreemden. Je kunt de wet in je achterhoofd houden en daar op wijzen maar je kunt ook voor de zekerheid iedereen netjes om toestemming vragen. Wat jouw methode ook is, het is goed om je altijd in te leven in je onderwerp jezelf af te vragen hoe jij het zou vinden om in bepaalde situaties op de foto gezet te worden.

 

afbeelding van Christel de Wolff

Christel  de Wolff | Redacteur

Bekijk alle artikelen van Christel

afbeelding van django.blok_105265

Dit is inderdaad wat er tot op heden gangbaar is. Maar met de aankomende AVG (Algemene verordening gegevensbescherming) is wat hierboven staat zeker niet meer voldoende.
https://www.charlotteslaw.nl/2018/02/privacy-avg-fotografen/